-
1 лежаться
несов.не лежится [не лежалось] ( кому) ятасы килми [иде], ятарга мөмкинлек юк (булмады), ятып торырга мөмкинлек юк (булмады) -
2 впрок
-
3 иметь
несов.(кого-что) (обладать, располагать) булу, бар булу,...лы булу, ия булу; ( с отрицанием) юк, булмау- имеет значение
- имеет отношение
- имеет применение
- иметь в виду
- иметь дело
- иметь мужество
- иметь под рукой
- иметь целью -
4 мимо рта прошло
авызга эләкмәде; татып карап булмады -
5 не
I частица1) отриц. при гл....ма2) при неопр. ф. гл....а алмау3) ( при противопоставлении) түгелне брат, а друг — абыйсы (энесе) түгел, ә дусты
4) (при неопределённом, неполном отриц.) түгелпиджак не пиджак, пальто не пальто — пиджак дисәң пиджак түгел, пальто дисәң пальто түгел
5) (при выраж. утвердительного знач.)...ме6) (при огранич. утверждении)не без —...мыйча түгел, шактый...п
чуть (едва) не... — аз гына...мау, аз гына,...мый калу,...а язу
он едва не погиб — ул аз гына һәлак булмый калган, ул һәлак була язган
едва ли не... —...мавы шикле;...вы бик мөмкин
•- не то..., не то...
- не только
- не только..., но и...
- не что иное как...
- тем не менее
- хотя и не..., но... II(всегда ударное, в сочет. с предлогами является отделяемой частью мест. "некого", "нечего") юкне к кому и некому приехать — килерлек кеше дә, килә торган кеше дә юк
-
6 оказаться
сов.1) булып чыгу, икән2) табылу, булу3) барып (килеп) чыгу, эләгү, тару, очрау; калу -
7 последовать
сов.1) за кем-чем (пойти, поехать) артыннан бару, артыннан китү, иярү, ияреп бару, ияреп китү2) (наступить после чего-л.) (берәр нәрсәдән соң) булу3) ( кому-чему) иярү,...ча эшләү -
8 прийтись
сов.1) ярау, таман (чак) булу, туры килү2) туры килү; эләгү3) безл. булу, туры килү4) безл.; с неопр. туры килү, кирәк булу•- прийтись по сердцу
- прийтись по нраву
- прийтись по душе
- прийтись кстати
- прийтись не ко двору -
9 слыхать
-
10 состояться
-
11 срыв
м2) ( неудача) уңышсызлык; өзеклек -
12 так-таки
частица разг.шулай да, шулай итеп; шуңа карамастан; тәки
См. также в других словарях:
бүрттерү — 1. Суда тотып йомшарту һәм дымга туендыру (ярманы һ. б. ш.). Дымлылыгын шытып чыгарга әзер дәрәҗәгә җиткерү (орлык тур.) 2. күч. Эшләү, булдыру, уңышка ирешү әллә ни бүрттереп булмады … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җитешле — с. 1. Җитеш (1,2) 2. Аңга барып җитә торган, аңлаешлы 3. Тиң, охшаш (үзеннән алдагы сүз белдергән дәрәҗәгә җиткән булуны аңлата) безнең үрдәкләргә җитешлесе булмады … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ирек — 1. Азатлык, бәйсезлек 2. Сак астында, тоткынлыкта булмау 3. Дәүләттә, илдә шәхескә бирелгән хокук сүз иреге 4. Политик һәм экономик чикләүләр булмау; хөрлек 5. Иркенлек, иркен тормыш 6. Үз ихтыярыңа куелганлык бозаулар иректә йөри 7. Теләгән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
почмак — (ПОЧМАКЛАУ) (ПОЧМАКЛЫ) – 1. Әйбернең ике ягы кисешә торган урын. с. Урам чатындагы 2. Эче куыш әйберләрнең ике стенасы эчке яктан кисешкән урын. с. Шундый урынга урнашкан почмак өстәл 3. Яссы әйбернең ике ягы кисешкән урыны, чите өстәл почмагы 4 … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
урман — 1. Шактый зур урын алып, тоташ күп булып үсеп утырган агачлар төркеме, шулай ук күп булып агачлар үскән мәйдан 2. Төзелештә һ. б. ш. эшләрдә материал итеп куллану өчен киселгән агачлар урман ташырга да вакыт булмады 3. күч. Биек булып калкып… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
файда — 1. Кем яки нәрсә өчен дә булса яхшы, уңышлы, уңай нәтиҗә. Рәт, мәгънә искә төшерүдән файда юк. сөйл. Яхшылык, игелек революциядән файда булмады 2. Керемнең тотылган чыгымнан артып калган өлеше; акчалата керем, табыш 3. Ярдәм, уңай тәэсир бер дару … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
халык — 1. Нин. б. илдә, дәүләттә яшәүче кешеләр. с. Бөтен илгә, дәүләткә караган халык хуҗалыгы 2. Милләт 3. Илдә яшәүчеләрнең төп өлешен тәшкил итүче хезмәт иясе массасы халык җилкәсен кимерү. с. Шул массаның рухына, культурасына, дөньяга карашына туры … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
эндәшү — 1. Кемгә яки нәрсәгә дә булса сүзеңне, соравыңны һ. б. ш. юнәлдерү; мөрәҗәгать итү. Гомумән сөйләшү; сөйләшә башлау, сүз әйтү 2. Җавап бирү ишекне кагып караса да, эндәшүче булмады … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
юк — хәб. 1. Нәр. б. чынбарлыкта булмаганлыгын белдерә; киресе: бар. Тартым кушымчалы сүзләрдән соң килеп, кемнең яки нәр. б. берәр әйбере булмавын белдерә 2. язмыштан узмыш юк 3. шатлыгына чик чама юк 4. хат юк та юк 5. кичерү сорый... ә ул юк ди… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге